Wat is intervisie?

Professionals delen de gevoelens dat ze vaak alleen voor hun dienstverlening staan. Natuurlijk wordt er wel overlegd over cliënten, maar niet op het niveau om van de casus te leren. Immers in het helpen van mensen is er niet alleen een inhoud, maar ook een persoonlijke invalshoek. Het gaat hier om welke mensen vind je aardig, hoe heb je geleerd om met mensen om te gaan, hoe ben je gesocialiseerd (gevormd door de omstandigheden), welke vaardigheden heb je tot je beschikking?

Wat vind ik kenmerkend van intervisie?

Als ik nadenk over intervisie is het volgende kenmerkend:

• Een groep professionals die gelijkwaardig aan elkaar zijn. Dus geen leidinggevende bij uitvoerende professionals.
• Professionals kiezen om deel te nemen aan intervisie. Het is geen verplichting vanuit management! Dit heeft te maken met de inhoud van intervisie waarin casussen onderzocht worden op andere handelingswijzen en persoonlijke factoren. Als er geen wil is om dit te onderzoeken zal de intervisie zeker mislukken.
• Intervisie is een onderdeel van een lerende organisatie. Intervisie krijgt meerwaarde als het niet alleen een ‘praatplek’ is voor professionals. Intervisie moet een plek zijn waar creativiteit aangeboord wordt, waar professionaliteit een invulling krijgt, waar de cliënt het allerbeste dient te krijgen.
• Tijdens intervisie worden casussen, volgens een bepaalde methodiek, besproken. De casussen komen voort uit de werksituatie van de professional. Casussen zijn werksituaties tussen enerzijds de cliënt, een organisatiemedewerker, een netwerkpartner en aan de andere kant de professional.
• Intervisie is de plaats waar casussen besproken worden om nieuwe inzichten op te doen, nieuwe vaardigheden te leren en te experimenteren met nieuw gedrag.
• Intervisie is niet alleen een plaats waar enkel de casus inbrenger leert van zijn casus. Het beste is als elke deelnemende professional / het gehele team van de situatie leert.
• Intervisie krijgt verdieping als professionals er persoonlijk van willen leren. Anders gezegd als professionals zich ook als mens willen ontwikkelen en daadwerkelijk bereid zijn om ook met hun gedrag te experimenteren (zie ook mijn blog: de verschillende niveaus van intervisie).
• Intervisie vindt plaats 1 x in de 6 weken. Het lijkt een beetje de norm bij organisaties om deze frequentie aan te houden. Is dit ergens op gebaseerd? Ik heb geen idee. Een periode van zes weken is wel erg lang. Vaak gaat het besproken materiaal weer verloren door de hectiek van de dag. Persoonlijk denk ik eerder aan 1x per 4 weken. Dan blijft het besprokene actueel en kan er makkelijker vervolg gegeven worden aan eerdere uitkomsten.

Hoe omschrijft de literatuur intervisie?

Zoeken naar literatuur hoeft tegenwoordig niet meer. ChatGTP (te vinden op internet) kan in een paar seconden een omschrijving geven. Dus tik ik de vraag: ‘Geef een definitie van intervisie’. Het volgende antwoord komt naar voren:

Intervisie is een gestructureerde vorm van collegiale samenwerking waarbij een groep professionals uit dezelfde vakgebied regelmatig bij elkaar komen om te reflecteren op hun werkervaringen, kennis vaardigheden en dit met elkaar te delen. De professionals delen hun casussen, dilemma’s, uitdagingen en successen met elkaar en stellen vragen om tot nieuwe inzichten en oplossingen te komen. Het doel van intervisie is het verbeteren van professionele kwaliteit en het vergroten van hun deskundigheid door middel van het leren van en met elkaar (ChatGTP, geraadpleegd op 10 april 2023)

Van Veen (2014) omschrijft intervisie nog iets uitgebreider:

Intervisie is een kleinschalige en gestructureerde gespreksvorm waar de deelnemers afkomstig zijn uit dezelfde professie. Tijdens intervisie bespreken de deelnemers aan de intervisiebijeenkomst hun problemen of vragen die voortkomen uit hun eigen praktijk als professional. Er wordt gezamenlijk over het probleem of de vraag gesproken met als doel degene die het probleem of de vraag heeft voorgelegd verder te helpen. Ook wordt tijdens intervisie op het eigen handelen gereflecteerd. Intervisie heeft als doel het op peil houden van de beroepsdeskundigheid en het bewust maken en verbeteren van het handelen van de beroepsbeoefenaar. Intervisie kan ook gebruikt worden als hulpmiddel om het nieuw geleerde, uit bijvoorbeeld een opleiding of een training, te integreren in het werk. Ook kan intervisie worden gebruikt als hulpmiddel bij de behoefte aan reflectie op het eigen functioneren en dat van collegae, of vanuit de behoefte aan uitwisseling van ervaringen met collegae of anderen in een gelijke functie.

Wat mij betreft twee duidelijke definities als het gaat om de professional binnen zijn of haar team. Wat bij beiden ontbreekt is de rol van de organisatie. Doorn en Lingsma (2013) benadrukken ook dat het een kerncompetentie moet zijn van de gehele organisatie om met elkaar en van elkaar te leren.  Alleen dan is het meeste resultaat van intervisie te verwachten.

Conclusie

Mijn eigen invulling en kennis blijkt aardig overeen te komen met de drie geciteerde schrijvers. Altijd leuk om dit te kunnen concluderen.

Mijn vraag aan jou!

Ik ben vooral nieuwsgierig vanuit welk belang intervisie wordt ingezet in jouw organisatie? Is er in jouw organisatie sprake van een lerende organisatie? Heel concreet: zijn er kwaliteitscirkels, wordt er gepraat over de wijze waarop een cliënt wordt geholpen, is er sprake van verantwoording achteraf of wordt er alleen gepraat over de ‘productie’?

Heb je het idee dat intervisie niet meer is dan een 'uitlaatplek' van werkshit? Of denk je dat het management daadwerkelijk  de professionaliteit wil verhogen door van elkaar te leren?