Werkvorm: maken van een mindmap

In de afgelopen weken heb ik de werkvorm mindmappen gebruikt om werksituaties duidelijk te krijgen. Ik vind het een heerlijke vorm. Het is een vorm waarbij iedereen zijn/haar gedachten en associaties uitdrukt op papier. Het leuke van een mindmap is ook dat je het vel papier kan ophangen en er rondom om heen kan gaan staan. De schrijver/tekenaar kan een toelichting geven. Zo ontstaan er veel perspectieven op het ingebrachte onderwerp, waar iedereen wel iets van kan leren.

Hierbij mijn ervaringen met het gebruik van de mindmap. Natuurlijk begint het maken van een mindmap met een casusinbreng.

Casusinbreng

Er wordt gestart met een hoofdwoord waar volgens de casusinbrenger alles om draait. B.v. conflict, de collega, vrijwilliger X of een meningsverschil.

De inbrenger vertelt zijn casus in twee gedeelten: eerst de feiten. Dit zijn controleerbare gegevens en gaan altijd over het Wie, Wat, Wanneer, Waar en het Waarom. In de praktijk is dit heel moeilijk. Meestal zit de inbrenger vol van zijn/haar verhaal waarbij feiten gemixt worden met emoties en gedachten. Aan de groep vraag ik om speciaal te letten op feitelijke gegevens.

De tweede stap is dat de inbrenger vertelt over zijn/haar gevoelens, associaties, gedachten die voor, tijdens en na de situatie zijn ervaren. Aan de collega's wordt gevraagd om goed te letten op wat zij ervaren, voelen en denken als dit verhaal wordt verteld.

Tijdens de casusinbreng kunnen de overige collega's beginnen met mindmappen. Het hoofdwoord komt in het midden te staan. Met behulp van steekwoorden wordt begonnen met het maken van de mindmap. Alle gedachten, associaties, gevoelens mogen op papier worden gezet. Hoe meer hoe beter.

Ordening van alle indrukken

De intervisor verzoekt om woorden met elkaar te verbinden (d.m.v. een lijn te trekken) op grond van overeenkomsten. Een overeenkomst kan zijn; gevoelens, normen, organisatiecultuur, de maatschappij.

Na deze ordening vraag ik of collega's in tweetallen met elkaar over elkaars mindmap willen gaan praten. De opdracht is om op het spoor te komen of je nog iets wil toevoegen. Samen in gesprek raken bevordert ook het meer bekend worden met elkaar.

Nieuwe gezichtspunten krijgen

Ik vraag aan alle professionals om hun mindmap op te hangen op de muur (niet vergeten om plakband mee te nemen). Iedereen presenteert zijn mindmap aan de groep. Dit is altijd heel boeiend. Dan worden de verschillende gezichtspunten en achtergronden pas echt duidelijk. Door elkaar te bevragen ontstaan prachtige discussies over bijvoorbeeld achterliggende waarden, je wel/niet afhankelijk opstellen, het gevecht aan gaan, de rol van een professional.

Van een gezichtspunt naar oefenen van nieuw gedrag

Soms is er nog tijd om een volgende stap te kunnen maken: het oefenen van nieuw gedrag naar aanleiding van de opgedane inzichten. Inzichten zijn altijd nieuw en zijn soms niet zo eenvoudig om te zetten in gedrag.

De resultaten van de verschillende gezichtspunten

De evaluatie van de bijeenkomst gaat over wat Iedereen 'geleerd' heeft van elkaar en van het gebruik van de mindmap. Mijn ervaring is dat leren begint bij een woord/ een gebeurtenis. Hoe mooi is het als na de intervisie nog nagepraat wordt over wat een woord, een situatie voor jou betekent.

Mijn vraag aan jou

Vul de onderstaande pol in als je een mindmap gemaakt heb tijdens intervisie.